Erken ölüm riskini artıran gıda maddeleri açıklandı
Eyl 2, 2025 - 08:36
Almanya'da yapılan kapsamlı bir araştırma, ultra işlenmiş gıdalarda yer alan ve erken ölüm riskini en çok artıran katkı maddelerini ortaya koydu.
Ultra işlenmiş gıdaların; obezite, kalp hastalıkları, tip 2 diyabet ve bazı kanser türleri gibi yaşamı kısaltan birçok sağlık sorununa yol açabileceği uzun zamandır biliniyordu. Ancak yeni bir çalışma, bu tür gıdaların hangi bileşenlerinin en zararlı olduğunu ayrıntılı biçimde inceledi.Araştırmada, 2006-2010 yılları arasında Birleşik Krallık’ta yetişkin bireylerin sağlık verilerini toplayan "UK Biobank" adlı veri tabanı kullanıldı. Ortalama yaşı 57 olan 180 binden fazla katılımcının yüzde 57’si kadın, yüzde 43’ü erkekti.Bilim insanları, ultra işlenmiş gıdalarda yaygın olarak bulunan katkı maddelerini beş ana kategoriye ayırdı: tatlandırıcılar, tat güçlendiriciler, renklendiriciler, şeker çeşitleri ve aroma vericiler. Bunların hepsinin, yüksek tüketim düzeylerinde erken ölüm riskini artırdığı tespit edildi.İlginç bir şekilde, jelatin gibi bazı jelleştiricilerin ölüm riskini azalttığı gözlemlendi. Ayrıca işlenmiş yağlar, protein kaynakları ve lif gibi diğer bileşenlerle ölüm riski arasında anlamlı bir ilişki bulunmadı.Araştırmaya göre katılımcıların günlük kalori alımının ortalama yüzde 20’si ultra işlenmiş gıdalardan (UPF) oluşuyordu. Bu gıdalar, evde kullanılan temel malzemelerle yapılamayan, genellikle birden fazla katkı maddesi içeren ürünler olarak tanımlanıyor.
11 yıl süren takip sonucunda 10 bin 203 katılımcının hayatını kaybettiği belirlendi. Analizler, günlük beslenmede ultra işlenmiş gıdaların oranı yüzde 18’i aştığında, ölüm riskinin anlamlı şekilde arttığını ortaya koydu.Uzmanlar, katılımcıların gıda tüketimlerini kendi beyanlarına göre bildirmesi nedeniyle verilerin sınırlı olabileceğini belirtti. Ancak yine de sonuçlar, önceki araştırmalarla paralellik gösteriyor.Geçtiğimiz ay yayımlanan başka bir araştırma ise, ultra işlenmiş gıdaların kilo vermeyi zorlaştırdığını gösterdi. İngiltere’de yapılan çalışmada, bu tür gıdalardan uzak duran kişilerin, düzenli tüketenlere kıyasla iki kat daha fazla kilo verdiği gözlemlendi.Ultra işlenmiş gıdalar; yüksek oranda ilave yağ, şeker ve tuz içeren, protein ve lif oranı düşük olan, aynı zamanda yapay renklendirici, tatlandırıcı ve koruyucu maddelerle zenginleştirilmiş ürünlerdir.
Evde hazırlarken kullanılmayan katkı maddeleri içerirler. Dondurulmuş hazır yemekler, sosisler, gazlı içecekler, cipsler, bisküviler ve ketçap en bilinen örnekler arasında yer alır.Bunlar genellikle raf ömrünü uzatmak, lezzet katmak ve tüketimi kolaylaştırmak için geliştirilmiş, doğal içerikten oldukça uzak, fabrikasyon ürünlerdir.
Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Sitemizi kullanmaya devam ederek çerezleri kullanmamıza izin vermiş oluyorsunuz. Detaylı bilgi almak için ‘Çerez Politikasını’ ve ‘Aydınlatma Metnini’ inceleyebilirsiniz.
