Bilim insanları, "Angelina Jolie genine" karşı uyardı: Özellikle erkekler risk altında

Ekim 17, 2025 - 20:24
Bilim insanları, "Angelina Jolie genine" karşı uyardı: Özellikle erkekler risk altında
Erkeklerde Angelina Jolie geni uyarısı

Uzmanlara göre, Angelina Jolie'de de bulunan gen mutasyonları, erkeklerde erken yaşta ve daha agresif prostat kanseri gelişme riskini ciddi biçimde artırıyor.

Kanser araştırmacıları, “Angelina Jolie geni” olarak bilinen BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonlarını taşıyan erkeklerin her yıl prostat kanseri taramasından geçmesi gerektiğini söylüyor.

Londra merkezli Kanser Araştırma Enstitüsü (ICR) uzmanlarına göre, bu genlerdeki mutasyonlar erkeklerde erken yaşta ve daha agresif prostat kanseri gelişme riskini ciddi biçimde artırıyor.

ICR ekibi, kimlerin prostat hastalığı açısından en yüksek riske sahip olduğunu belirlemek için yürüttükleri araştırmanın sonuçlarını Berlin’de düzenlenen Avrupa Tıbbi Onkoloji Derneği (ESMO) kongresinde sundu. Çalışma, Kanser Araştırma Vakfı (Cancer Research UK) desteğiyle 20 ülkedeki 65 merkezde yapıldı.

RİSK YÜKSEK

Araştırma, BRCA1 mutasyonuna sahip erkeklerin agresif prostat kanserine yakalanma ihtimalinin, mutasyon taşımayanlara kıyasla üç kattan fazla olduğunu ortaya koydu.

Ayrıca BRCA2 mutasyonu taşıyanlarda prostat kanseri riski iki kat artarken, hastalığın ortalama teşhis yaşı da 65’ten 60’a düştü.

“YILLIK PSA TESTİ HAYAT KURTARABİLİR”

Uzmanlar, PSA testi adı verilen ve kanda prostat kanseri belirteci arayan taramanın, yüksek risk grubundaki erkeklerde erken teşhis için etkili bir araç olduğunu vurguladı.

ICR’dan Onkogenetik Profesörü Ros Eeles, Daily Mail'e yaptığı açıklamada, “BRCA1 ve BRCA2 mutasyonlarını taşıyan erkeklerde agresif prostat kanseri riski anlamlı biçimde daha yüksek. Daha hassas testler geliştirilene kadar, bu gruplara yönelik yıllık PSA taraması, hastalığın erken ve tedavi edilebilir evrede saptanmasını sağlayabilir” dedi.

Eeles, düzenleyici kurumlara çağrıda bulunarak, “Rehberlerin güncellenmesini ve 40 yaşından itibaren BRCA1 veya BRCA2 mutasyonu taşıyan erkeklere yıllık PSA testi sunulmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Çalışma kapsamında 3 binden fazla erkek beş yıl boyunca her yıl PSA testine tabi tutuldu. Sonuçlar, hedefli taramanın erken teşhiste önemli rol oynayabileceğini gösterdi.

Verilere göre, prostat kanseri erken evrede teşhis edilen erkeklerin yüzde 90’ı 10 yıl sonra hâlâ hayatta. Ancak hastalık geç fark edildiğinde bu oran yüzde 20’nin altına düşüyor.

ANGELINA JOLIE GENİ

BRCA1 ve BRCA2, hücrelerde DNA onarımını düzenleyen genler. Bu genlerde mutasyon olduğunda hücreler DNA hasarını düzgün onaramıyor ve bu durum kanser gelişme riskini artırıyor.

Kadınlarda özellikle meme ve yumurtalık kanseri, erkeklerde ise prostat ve pankreas kanseri riskini artırıyor.

Ünlü yıldız Jolie’nin annesi ve teyzesi yumurtalık kanserinden ölmüştü. 2013’te Jolie, genetik test yaptırdığında “BRCA1 geninde mutasyon” taşıdığını öğrenmişti. Bu mutasyon, onun meme kanseri riskini yüzde 87’ye, yumurtalık kanseri riskini yüzde 50’ye çıkarıyordu.

Bunun üzerine oyuncu önleyici mastektomi (her iki memesini aldırma) ve ardından yumurtalıklarını aldırma ameliyatları yaptırmıştı.

Jolie, bu kararı New York Times’ta yayımlanan “My Medical Choice” (Tıbbi Seçimim) başlıklı makalesinde dünyayla paylaşmıştı.