İsrail Gazze’de Osmanlı dönemine ait yüzlerce camiyi yerle bir etti
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırıları, bölgenin tarihi ve kültürel mirasına büyük zarar veriyor. Gazze'deki hükümetin Basın Ofisi'nden alınan verilere göre, saldırılar sonucunda bölgedeki camilerin büyük bir kısmı yerle bir edildi.
Verilere göre, Gazze Şeridi’nde bulunan 1244 camiden 835’i tamamen, 180’den fazlası ise kısmen yıkıldı. Birçoğunun tarihi Memlükler ve Osmanlı dönemlerine uzanan bu camiler, Gazze’nin mimari ve kültürel kimliğini yansıtan en önemli yapılar arasında yer alıyordu.
İsrail'in hedef aldığı tarihi camiler
İsrail saldırılarında yıkılan veya hasar gören, Gazze'nin köklü tarihini temsil eden camilerden bazıları şunlardır:
Büyük Ömeri Camisi (Küçük Mescid-i Aksa)
-
Yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişe sahip olan bu cami, Gazze'deki en büyük, Filistin genelinde ise Kudüs'teki Mescid-i Aksa ve Akka'daki Ahmed Cezzar Paşa Camisi'nden sonra üçüncü büyük cami olma özelliğini taşıyordu.
-
Memlüklü ve Osmanlı dönemi mimari özelliklerini taşıyan 5.300 metrekarelik alana kurulu cami, İsrail tarafından hedef alınarak büyük oranda yıkıldı.
Seyyid Haşim Camisi
-
Gazze kentinin Ed-Derac Mahallesi'nde bulunan cami, Hz. Muhammed’in büyük dedesi Haşim bin Abdulmenaf’ın mezarının bulunduğu yere yapıldığı için kent, "Haşim’in Gazzesi" olarak adlandırılıyordu.
-
Cami, 7 Aralık 2023’teki İsrail savaş uçaklarının bombalaması sonucu ağır hasar gördü.
Katib Vilayet Camisi
-
Tarihi Memlükler dönemine uzanan ve önemli bir arkeolojik yapı olarak kabul edilen cami, Porphyrius Kilisesi ile aynı duvarı paylaşıyordu.
-
17 Ekim 2023'te İsrail topçu bombardımanına maruz kaldı ve ağır hasar aldı.
Diğer önemli yıkılan ve hasar gören camiler
-
İbn Osman Camisi: Gazze’nin en büyük ikinci tarihi camisiydi. Memlük mimarisinin zarif bir örneği olan 14. yüzyıl yapısı, saldırılar sonucu büyük hasar gördü.
-
Ali bin Mervan Camisi: Memlük döneminde 1371'de inşa edilen ve yüzlerce yıldır yenilenen cami, saldırılar sonucu büyük hasar gördü.
-
Zafar Demri Camisi: 1361’de inşa edilen ve at nalı biçimli kemerli girişiyle dikkat çeken bu cami, İsrail saldırısında tamamen yıkıldı.
-
Bardibekiyye Camisi (Mahkeme Camisi): 1455'te inşa edilen ve Osmanlı döneminde Şer’i Mahkeme olarak kullanılan tarihi yapı, saldırıda tamamen tahrip edildi.
-
Sitt Rukiyye Camisi (Rukiye Hanım Camii): Osmanlı döneminde yaşamış bir kadının adını taşıyan bu küçük cami, bombardıman sonucu tamamen yıkıldı.
-
Şeyh Osman Kaşgar Camisi: 1223 yılında inşa edilen, kapısında 13. yüzyıla ait taş kitabesi bulunan en eski ibadethanelerden biriydi ve tamamen yıkıldı.
-
Büyük Han Yunus Camisi: Gazze Şeridi’nin güneyindeki kentin en büyük camisi olan 1928 yapımı cami, son İsrail saldırılarında tamamen yıkıldı.
