Sigara içmeyenlerde neden Akciğer kanseri görülüyor: 5 nedeni var

Tem 29, 2025 - 15:30
Sigara içmeyenlerde neden Akciğer kanseri görülüyor: 5 nedeni var
Sigara içmeyenlerde neden Akciğer kanseri görülüyor: 5 nedeni var

Araştırmalar, sigara kullanmayan bireylerde de akciğer kanseri vakalarının artışta olduğunu ortaya koyuyor. Uzmanlar, çevresel ve genetik faktörlere karşı dikkatli olunması gerektiği konusunda uyarıyor.

Akciğer kanseri denildiğinde akla ilk gelen neden sigara olsa da, son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar, sigara içmeyen bireylerin de bu hastalığa yakalanabildiğini gösteriyor. Dünya genelindeki verilere göre, akciğer kanseri vakalarının yaklaşık %10 ila %30’u hiç sigara içmemiş kişilerde görülüyor. Uzmanlar, bu duruma yol açan başlıca çevresel ve genetik faktörlere karşı toplumun bilinçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.İşte sigara içmeyenlerde akciğer kanseri riskini artıran 5 temel faktör:
Toprak ve kayalarda doğal olarak bulunan uranyumun zamanla ayrışması sonucu ortaya çıkan radon gazı, en tehlikeli akciğer kanseri nedenlerinden biri. Renksiz ve kokusuz olduğu için fark edilmesi zor olan bu gaz, özellikle zemin katlarda ve yetersiz havalandırmaya sahip binalarda yoğunlaşıyor. ABD’de her yıl yaklaşık 21 bin kişi, radon gazına bağlı akciğer kanseri nedeniyle yaşamını yitiriyor. Evlerde radon testi yapılması ve gerekli önlemlerin alınması, riskin azaltılmasında önemli rol oynuyor.
Sigara, puro ya da pipo içen kişilerin dumanına istemeden maruz kalmak da ciddi bir sağlık tehdidi oluşturuyor. Özellikle kapalı ortamlarda sigara içilen evlerde yaşayan eş ve çocuklar, pasif içiciliğe bağlı olarak akciğer kanseri riskiyle karşı karşıya kalıyor. Uzmanlar, kapalı alanlarda sigara içilmemesi gerektiğini ve çocukların dumansız ortamlarda büyümesinin hayati önem taşıdığını belirtiyor.
Sanayi tesisleri, motorlu taşıtlar ve enerji üretim tesislerinden salınan kirletici maddeler, hava kalitesini düşürüyor. Uzun süre kirli hava solumak, akciğer dokusuna zarar vererek kanser riskini artırıyor. Ayrıca, odun, kömür ya da tezek gibi biyokütle yakıtlarının kullanıldığı evlerde, yeterli havalandırma olmaması durumunda iç mekan hava kirliliği de ölümcül sonuçlar doğurabiliyor.
Asbest, benzen ve dizel egzozu gibi kansere neden olan maddelere maruz kalmak, sigara içmeyen bireylerde bile akciğer kanseri riskini artırabiliyor. İnşaat, maden ve imalat sektörlerinde çalışanlar, bu tür maddelere sık sık maruz kaldıkları için daha yüksek risk grubunda yer alıyor. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri, bu tür risklerin azaltılmasında kilit rol oynuyor.
Sigara içmeyen bazı bireylerde görülen akciğer kanseri vakaları, genetik mutasyonlara dayanabiliyor. Özellikle EGFR geninde görülen değişimler, hücrelerin kontrolsüz çoğalmasına neden olabiliyor. Araştırmalar, bu mutasyonların kadınlarda ve Asya kökenli bireylerde daha yaygın olduğunu gösteriyor. Genetik risk taşıyan bireylerin düzenli olarak sağlık kontrolleri yaptırmaları öneriliyor.
Uzmanlar, sigara içmeyen bireylerin de akciğer kanserinden korunmak için şu önlemleri alması gerektiğini vurguluyor:Evinizde radon gazı testi yaptırın ve gerekiyorsa uzman yardımıyla önlemler alın.Pasif içicilikten kaçının; evde ve iş yerinde dumansız ortamlar yaratın.Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde dışarıda geçirilen süreyi kısıtlayın veya koruyucu maske kullanın.Yemek pişirirken temiz yakıtlar tercih edin ve iyi havalandırılmış alanlarda olun.Kanserojen maddelerle çalışılan iş yerlerinde koruyucu ekipmanlar kullanın.Aile öykünüzde akciğer kanseri varsa, doktor kontrollerini ihmal etmeyin.Akciğer kanseri yalnızca sigara içenleri değil, sigara içmeyen bireyleri de etkileyebilecek çok yönlü bir hastalık. Bu nedenle hem bireysel hem de toplumsal düzeyde farkındalığın artırılması hayati önem taşıyor.Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden ntv.com.tr sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.