Trump’ın Lübnan planı: Hizbullah silahsızlandırılsın, İsrail çekilsin
ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Tom Barrack tarafından dün Lübnan kabinesine sunulan kapsamlı taslak, Hizbullah’ın 31 Aralık 2025’e kadar tamamen silahsızlandırılmasını, İsrail’in güneydeki beş askeri mevziden çekilmesini ve iki ülke hatta Suriye sınırında kalıcı bir hudut çizgisi belirlenmesini öngörüyor.
Lübnan Bilgi Bakanı Paul Morcos, bakanlar kurulunun yalnızca planın “hedeflerini” kabul ettiğini, ayrıntıları görüşmek için başka bir toplantı düzenleneceğini açıkladı. Detaylara girmediklerini, sadece amaçlarını onayladıklarını söyleyen Morcos, taslağın hayata geçmesi için ordunun tüm silahları devlete teslim almasını da bir hedef olarak sıraladı.
Hizbullah yetkilileri, öneri masada olduğu için kabine oturumunu terk etti. İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Erakçi, “Hizbullah’ı destekliyoruz ama karar tamamen kendilerine ait” sözleriyle Tahran’ın gerilimden kaçınmaya çalıştığını belirtti. Hizbullah kanadından ise henüz resmi bir yorum gelmedi.
Plan dört aşamaya ayrılıyor:
15 gün içinde Lübnan hükümeti tarafından bir kararnameyle, 31 Aralık 2025’e kadar tüm gayrıresmî silahlı yapıların—özellikle Hizbullah’ın—ortadan kaldırılması kararlaştırılacak. İsrail aynı dönemde kara, hava ve deniz operasyonlarına son verecek.
60 gün içinde Lübnan ordusu, kritik noktalara konuşlandırılarak silahsızlanma hedefleri doğrultusunda adım atacak; İsrail ilk üç mevziden çekilmeye başlayacak ve esir konusundaki müzakereler Kızılhaç aracılığıyla yürüyecek.
90 gün içinde İsrail son iki noktayı boşaltacak, enkaz kaldırma ve altyapı onarımına dair dış kaynaklı finansman sağlanacak.
120 gün içinde Hizbullah’ın elindeki ağır silahlar, füzeler ve insansız hava araçları tamamen imha edilecek; ABD, Suudi Arabistan, Fransa, Katar ve diğer dost ülkeler, Lübnan’ın yeniden inşası ve ekonomik canlanması için uluslararası bir konferans düzenleyecek.
ABD Dışişleri Sözcüsü, “Lübnan hükümetinin ordusunu tüm silahları devlete alma görevine ataması memnuniyetle karşılanmıştır” açıklamasını yaptı. İsrail Başbakanlığı ve savunma bakanlığı ise tasarı konusunda çekimser kaldı.
Öneri, geçen yılki çatışmanın ardından Kasım ayında varılan ateşkesin “genişletilip derinleştirilmesini” hedefliyor. Taslakta, şu ana dek sınırlı kalan ihlallerin—hava saldırıları ve sınır ötesi operasyonların—statükoyu sarsma riski taşıdığının altı çiziliyor.
Lübnan’daki siyasi liderler, ülkenin ekonomik krize sürüklenmiş durumunu ve binlerce Suriyeli mülteciyi de göz önünde bulundurarak, planın hayata geçmesini “ulusal güvenlik” kadar “ekonomik istikrar” için de kritik görüyor. Ancak Hizbullah’ın direnci ve bölgedeki güç dengesi, planın haya geçmesini zorlaştırıyor.
