Ateşkes planında Hamas'ın kabul etmediği maddeler neler?
ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail Başbakanı Netanyahu ile birlikte beş gün önce açıkladığı 20 maddelik Gazze planına Hamas'tan beklenen yanıt geldi. Hareket, lider kadroları, Filistinli gruplar ve arabulucularla yapılan "derinlemesine istişareler" sonrasında, tüm İsrailli esirleri serbest bırakmayı kabul ettiğini açıkladı.
Hamas, yaptığı resmi açıklamada, "Hareket, esir değişimine yönelik saha koşullarının karşılanması kaydıyla, Başkan Trump'ın teklifinde yer alan değişim formülüne göre hayatta olan ve hayatını kaybeden tüm İsrailli esirleri serbest bırakmayı kabul ettiğini duyurur" ifadelerini kullandı. Bu karar, Trump'ın sosyal medya hesabından Hamas'a Pazar akşamına kadar bir anlaşmaya varılması için yaptığı sert uyarının hemen ardından geldi.
Trump'tan İsrail'e 'bombardımanı durdur' çağrısı
Hamas'ın bu açıklamasından dakikalar sonra, ABD Başkanı Trump, sosyal medya hesabı TruthSocial üzerinden İsrail'e beklenmedik bir çağrıda bulundu. Trump, "Hamas'ın az önce yaptığı açıklamaya dayanarak, kalıcı bir BARIŞA hazır olduklarına inanıyorum. İsrail, rehîneleri güvenli ve hızlı bir şekilde dışarı çıkarabilmemiz için Gazze'yi bombalamayı derhal durdurmalıdır!" dedi. Trump, mevcut koşullarda esir teslimatının "fazlasıyla tehlikeli" olduğunu ekledi ve detayların müzakere edildiğini belirtti.
Trump'ın İsrail'e yönelik bu doğrudan ve acil talebi, İsrail siyasetini hazırlıksız yakaladı. İsrail Kanal 12 Washington muhabiri Barak Ravid, üst düzey bir İsrailli yetkiliye atıfta bulunarak, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Trump'ın bu tepkisi karşısında şaşkına döndüğünü bildirdi.
Hamas'ın kabul etmediği kritik maddeler: Silahsızlanma ve dış yönetim
Hamas, esir değişimini kabul ettiğini belirtse de, Trump'ın 20 maddelik planının tamamına onay vermediğini, bazı kilit noktaların müzakere edilmesi gerektiğini bir kez daha vurguladı.
-
Dış yönetime ret: Hamas'ın Doha'daki üst düzey temsilcisi Usame Hamdan, Hamas'ın Gazze'de dış yönetimi kesinlikle kabul etmeyeceğini, geçiş döneminde bile yönetimin Filistinlilere ait olması gerektiğini söyledi. Plan, geçici teknokrat hükümet üzerinde Tony Blair liderliğindeki zenginler ve önde gelen Siyonist figürlerden oluşan bir "Barış Kurulu" denetimi öngörüyordu.
-
Silahsızlanma şartına itiraz: Hamas yetkilisi Musa Ebu Merzuk, planın kilit maddelerinden biri olan Gazze'nin demilitarize edilmesi (silahsızlandırılması) talebine karşı çıktı. Merzuk, İsrail işgali sona ermeden grubun silahsızlanmayacağını açıkladı.
Hamas, Gazze Şeridi'nin yönetimini Filistin ulusal mutabakatına dayanan, Arap ve İslami destekli bağımsızlardan (teknokratlardan) oluşan bir Filistin organına devretmeye hazır olduğunu yineledi, bu da planın öngördüğü geçici hükümete yeşil ışık yaktığı anlamına geliyor.
Planın diğer kilit noktaları
Trump'ın 20 maddelik planı, Gazze'nin "terörden arındırılmış" bir bölge olmasını öne sürerken, yeniden inşa, insani yardımların sürdürülmesi ve Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) kurulmasını içeriyor. Plan ayrıca, İsrail'in "Gazze'yi işgal etmeyeceği veya ilhak etmeyeceği" taahhüdünü veriyor, ancak İsrail güçlerinin çekilmesini demilitarizasyonla bağlantılı "standartlara, kilometre taşlarına ve zaman çizelgelerine" bağlıyor ve "yeniden canlanan terör tehdidine karşı güvenlik çevre varlığı" bırakma hakkını saklı tutuyor. Planın 18. maddesi ise, yeniden yapılanma sonrası Filistin özerkliği ve devlet kurma yolunun açılabileceğini belirtiyor.
