Borsada "yapay" yükseliş

Piyasaları artık insanların duygularından ve mantıklarından çok algoritmaların kararları belirliyor. Peki borsa işlemlerinde artık eşit bir rekabet ortamı kaldı mı? Yoksa birkaç dev fonun gizli AI modellerinin yönettiği kapalı bir oyun alanı mı?

Finans dünyası tarihin en büyük dönüşümlerinden birinin tam ortasında.

Yatırımcıların yılları fiyatları belirlediğini düşündüğü unsurlar (Faiz kararıları, bilançolar, siyasi risklervs.) artık sadece işin küçük bir kısmı. Bugün fiyatların büyük bölümünü perde arkasında çalışan milyar dolarlık yapay zeka modelleri belirliyor.

Bu modeller öyle güçlü ki; sadece grafiği yorumlamakla kalmıyor; CEO'nun ses tonunu analiz ediyor, uydu görüntüsünden limandaki yoğunluğu ölçüyor, sosyal medya akışını 1 saniyeden az sürede tarıyor. Ayrıca yine 1 saniyede milyarlarca doları hareket ettirebiliyor.

Ocak 2021’de Elon Musk’ın attığı roket emojili bir tweet, Tesla opsiyonlarında saniyeler içinde alım sinyali üretti. Bu sinyali üretenler insanlar değil, hedge fonların eğittiği yapay zeka modelleriydi.

Botlar tweet’i analiz etti, emoji’nin pozitif duygu katsayısını hesapladı,“Yükseliş beklentisi” olarak işledi ve milisaniyeler içinde opsiyon ve hisse alımı başlattı. Bireysel yatırımcı tweet’i okumaya çalışırken fiyat hareketi çoktan gerçekleşmişti.

2022'de Amazon'un bir lojistik merkezinde olağandığı kamyon trafiği görüntülendi. Özel uydu şirketleri bu veriyi fonlara sağladı. AI modelleri görüntüyü analiz etti. Hacim artıyor çıkarımını yaptı ve alız pozisyonları tetiklendi.

2024 yılında Microsoft bilanço açıkladıktan saniyeler sonra geliri, AI yatırımı, marjlar gibi birçok önemli detay yapay zeka modelleri tarafından tarandı. 2 saniye içerisinde 7 milyar dolarlık işlem hacmi gerçekleşti. Analistler rapor yazmaya başlamadan önce fiyatın yüzde 3'ü çoktan alınmıştı.

FONLAR İNSANLARA KARŞI 

Bireysel yatırımcı ile büyük fonlar arasındaki hız ve bilgi farkı tarihte hiç olmadığı kadar açıldı.

Fonların avantajı ne?

Saniyede milyonlarca veri analizi, otonom öğrenen modeller, yüksek frekanslı işlem hızları, özel eğitilmiş GPT benzeri modelleri.

Peki bireysel yatırımcı neye sahip?

Grafik, birkaç haber, sosyal medya ve duygular. Bu denkleme bir oyun adil olabilir mi?

Tüm bu süreç aslında şuna işaret ediyor;

İnsan kararları zamanla azalacak. Şirketler insan analistlerinden ziyade AI modelleriyle çalışayacak. Piyasanın da yapısı tamamen değişecek.

Eğer fiyatları insanların beklentileri değil, milyar dolarlık yapay zeka modellerinin milisaniyelik kararları belirliyorsa piyasalar hala toplumun ortak karar alanı mıdır?

Yoksa dev fonların algoritmalarının yönettiği, kapalı ve erişilmez bir oyun alanına mı dönüşmüştür?