Netanyahu'nun yargılanması dondurulabilir mi?
İsrail siyaset sahnesi, Başbakan Binyamin Netanyahu ve diğer bakanlara yönelik devam eden hukuki süreçleri dondurmayı hedefleyen tartışmalı bir yasa tasarısıyla çalkalanıyor. İsrail medyasına yansıyan haberlere göre, işgal parlamentosu Knesset Yasama İşleri Bakanlar Komitesi, bu emsalsiz yasa tasarısını görüşmek üzere bir araya gelecek. Tasarıya göre, Knesset komitesine Başbakan ve bakanlar aleyhindeki hukuki işlemleri askıya alma yetkisi verilecek.
Tasarı detayları ve onay ihtimali
İbranice yayın yapan Maariv gazetesine göre, Netanyahu'nun yargılanmasının iptali yönündeki koalisyon içi baskılar nedeniyle tasarının geçme şansı yüksek görünüyor. Ancak, gazete, Yüksek Adalet Mahkemesi'nin yasanın kişisel ve geriye dönük etkisi nedeniyle müdahale ederek yasayı iptal edebileceği uyarısında bulunuyor. Mahkeme ayrıca, yasanın bir sonraki dönemde yürürlüğe girmesine karar verebilir, bu durumda yasa Netanyahu'ya geçici başbakanlık döneminde ve hatta bir sonraki hükümeti kurması halinde bile uygulanabilir hale gelebilir.
Tasarı, aşırı sağcı "Otzma Yehudit" (Yahudi Gücü) partisinden milletvekili Limor Son Har-Melech tarafından, parti lideri Itamar Ben-Gvir'in öncülüğünde sunuldu. Amacı, Knesset komitesine başbakan veya görevdeki herhangi bir bakan aleyhindeki ceza davalarını durdurma yetkisi vermek. Tasarının mevcut haliyle, Knesset komitesi, mahkemeye gerekçeli bir bildirimle, bir hükümet yetkilisine karşı yürütülen ceza yargılamasını görev süresinin sonuna kadar durdurma emri çıkarabilecek.
Gerekçe ve tepkiler
Önerinin hedefi, "hükümetin istikrarını sağlamak ve başbakan veya bakanın aynı anda ülke yönetimini ve ceza adaletini yönetmek zorunda kalacağı bir durumu önlemek" olarak belirtiliyor. Yasanın destekçileri bunu hükümetin felç olmasını önlemek için hayati bir adım olarak savunurken, eleştirenler ise "hukuk önünde eşitlik" ilkesinin ciddi bir ihlali ve yargı sistemini aşma girişimi olduğu konusunda uyarıyorlar. Komitenin yasayı onaylaması halinde, yürürlüğe girmesi için işgal parlamentosuna sunulacak.
Netanyahu'nun hukuki süreçleri
Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranan Netanyahu, yerel düzeyde "en tehlikeli dosyalar" olarak bilinen üç yolsuzluk dosyasında rüşvet ve görevi kötüye kullanma suçlamalarıyla karşı karşıya. "Dosya 1000", Netanyahu ve ailesinin işadamlarından değerli hediyeler alması ve karşılığında onlara çeşitli alanlarda kolaylık ve yardım sağlamasıyla ilgili. "Dosya 2000"de Netanyahu, İbranice yayın yapan Yedioth Ahronoth gazetesinin yayıncısı Arnon Mozes ile olumlu medya kapsamı elde etmek için müzakere etmekle suçlanıyor. "Dosya 4000" ise, İbranice haber sitesi Walla'nın eski sahibi ve Bezeq telekomünikasyon şirketinin yetkilisi Shaul Elovitch'e olumlu medya kapsamı karşılığında kolaylık sağlanmasıyla ilgili.
Bu davalarda Netanyahu'nun yargılanması 2020'de başladı. Netanyahu kendisine yöneltilen suçlamaları reddediyor ve bunların kendisini devirmeyi amaçlayan siyasi bir kampanya olduğunu iddia ediyor. Yerel yargılamasının yanı sıra, Uluslararası Ceza Mahkemesi, 21 Kasım 2024'te, Gazze'deki Filistinlilere karşı savaş suçları ve insanlığa karşı suç işlediği iddiasıyla Netanyahu hakkında tutuklama emri çıkardı.
Gazze'deki durum
7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail, ABD-Avrupa desteğiyle Gazze Şeridi'nde soykırım gerçekleştirdi. Bu soykırım; öldürme, aç bırakma, yıkım, zorla yerinden etme ve tutuklamayı içeriyor. Uluslararası çağrıları ve Uluslararası Adalet Divanı'nın durdurma emirlerini hiçe sayan bu saldırılar sonucunda, çoğu çocuk ve kadın olmak üzere 238 binden fazla Filistinli şehit veya yaralı oldu. 11 binden fazla kişi kayıp olarak bildirilirken, yüz binlerce insan yerinden edildi ve çoğu çocuk olmak üzere birçok kişinin ölümüne yol açan bir kıtlık yaşandı. Ayrıca, Gazze'deki şehirlerin ve bölgelerin çoğu haritadan silinircesine kapsamlı bir yıkıma uğradı.
